Deze maand verscheen de Slachtoffermonitor mensenhandel 2016 – 2020. De conclusie is alles behalve hoopgevend. Van alle slachtoffers van mensenhandel wordt 50% binnen zeven jaar opnieuw slachtoffer van een misdrijf. De Nationaal Rapporteur maakt zich ernstig zorgen.
In 2020 zijn er in Nederland 984 meldingen gedaan van mensenhandel. Dit cijfer is erg laag, maar helaas is dat niet positief. De coronacrisis en de bijkomende maatregelen hebben er namelijk voor gezorgd dat slachtoffers verder zijn geïsoleerd en extra kwetsbaar zijn. Dit kan het lage aantal meldingen verklaren.
Hulpverlening schiet tekort
Uit het onderzoek blijkt dat 45% van de slachtoffers van mensenhandel binnen vijf jaar opnieuw slachtoffer wordt. Binnen zeven jaar loopt het zelfs op naar 50%. Bij de herhaling gaat het vaak weer om ernstige delicten zoals uitbuiting, mishandeling, bedreiging en seksueel geweld.
Een van de redenen hiervoor is dat hulpverlening onvoldoende past bij wat slachtoffers nodig hebben. De problematiek is vaak complex waardoor het lastig is passende hulp te vinden. Daarnaast blijkt dat het krijgen van de juiste hulp afhankelijk is van verblijfsstatus, woonplaats en leeftijd.
Wat de problematiek zo complex maakt is dat slachtofferschap en daderschap van uitbuiting in elkaar kunnen overlopen. Dit is vooral het geval bij minderjarige daders. De jonge leeftijd valt hierbij in negatieve zin op. Er is nog onvoldoende bekend over hoe jonge slachtoffers zelf in het daderschap geraken. Doordat de werkwijze en de processen nog niet goed in zicht zijn, is het lastig om te signaleren en vervolgens passende hulp aan te bieden.
Sociale media
Via sociale media kunnen daders en mensenhandelaren op een eenvoudige manier contact leggen met hun volgende slachtoffer. Mensenhandelaren gebruiken sociale media ook om een relatie op te bouwen en hun slachtoffers te groomen. Tijdens de coronacrisis is dit verder toegenomen doordat de leefwereld van jongeren in meerdere mate online plaatsvindt. Hoewel sociale media hierin een negatieve rol heeft, ligt er volgens de Nationaal Rapporteur ook een kans. Het inzetten van sociale media rondom voorlichting en bescherming kan effectief zijn in het tegengaan van slachtofferschap en daderschap bij minderjarigen. Hoewel er door verschillende organisaties online campagnes zijn gevoerd, hebben deze niet het gewenste effect bereikt.
Samen tegen Mensenhandel
Deze maand is er ook een Coalitieakkoord gepresenteerd door VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Hierin wordt aandacht gegeven aan mensenhandel en prostitutie. In het Coalitieakkoord wordt beloofd het actieplan Samen tegen Mensenhandel verder voort te zetten. De wetgeving wordt gemoderniseerd en hulpverlening en vervolging wordt verbeterd. Het is goed dat er extra en gerichte aandacht is voor mensenhandel vanuit het kabinet. De aanpak van mensenhandel vergt een lange adem en het is daarom van belang dat er voldoende middelen worden vrijgemaakt. Dat dit nu in het coalitieakkoord is opgenomen is een belangrijke stap en biedt hoop dat mensenhandel effectief kan worden aangepakt.
